پیرو یا پیشاهنگ؛ اکنون زمان انتخاب است - وبلاگ نت قشم

به گزارش وبلاگ نت قشم، قدم گذاشتن به قلمرویی که بسیاری از بخش های آن برای کسب وکارها رنگ و بوی تازه ای دارد، نیازمند آینده نگری و انعطاف پذیری است. گاه به موقع حرکت می کنیم و با توشه ای پربار، آماده حضور در میدانی تازه هستیم و گاه در پلک به هم زدنی خود را در فضایی می یابیم که سال هاست زمین بازی کهنه کاران است. ظهور فناوری نوینی به نام هوش مصنوعی، دروازه ای به سوی پیشرفت های بی سرانجام گشوده است و اکنون، نوع نگاه ما به این فرصت است که سرنوشتمان را رقم می زند؛ آیا اراده ما در شکل دهی آینده نقشی دارد؟ یا چشم به دستاوردهای دیگران خواهیم داشت؟

پاسخ به همین سؤال سبب شده تا کشورهای پیشروی جهان بکوشند تا جهانی نوپای هوش مصنوعی را باتوجه به منافع خود شکل دهند. این رقابت، تنها منحصر به کشورهای پیشرفته نیست و بسیاری از کشورهای درحال توسعه نیز به اهمیت این موضوع پی برده اند و می کوشند تا صرفاً در لیست کاربران این فناوری جای نگیرند. هدف تمامی این تلاش ها به پیشرفته تر کردن هرچه بیشتر هوش مصنوعی و دستیابی به هوش مصنوعی عمومی (AGI) خلاصه می گردد. سیستمی که از هر نظر بتواند به سطح توانایی انسان برسد، تا جایی که با مشاهده نتیجه کار، تشخیص اینکه به دست انسان یا ماشین اجرا شده است، غیرممکن باشد.

کارکرد هوش مصنوعی چنان وسیع است که توسعۀ آن و دستیابی به هوش مصنوعی عمومی، به تسلط و بهره گیری یکپارچه از ابزارهای متنوعی همانند یادگیری ماشین، بینایی ماشین، پردازش زبان طبیعی و… وابسته است. هر چند که بدون بهره گیری از یک مدل بنیادی (Foundation Model) جامع و آموزش یافته، عملاً نمی توان پایه های محکمی برای شکوفایی این فناوری در نظر گرفت. مدل های بنیادی با این هدف توسعه پیدا می نمایند تا سرعت یادگیری ماشین ها را افزایش دهند و پردازش تصویر، ویدئو، متن، صوت، عدد و دیگر داده ها را برای سیستم های کامپیوتری ممکن سازند.

همان طور که از نام آن برمی آید، مدل بنیادی، اساس و زیربنای دیگر فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی از جمله مدل های بزرگ زبانی (LLMs) هستند که امروزه کاربرد آنها را در چت بات های هوشمندی مانند Bing، ChatGPT، Google Bard، Meta LLaMa و… مشاهده می کنیم. هرچند که مدل های زبانی، عملکرد خیره نماینده ای در زبان انگلیسی و چند زبان فراگیر دیگر مانند چینی، فرانسوی و اسپانیایی از خود به نمایش می گذارند؛ اما نمی توان از ضرورت توسعه این مدل ها برای زبان های دیگر همانند فارسی چشم پوشی کرد. به علاوه، اگر نگاه دقیقی به نیروهای جوان و مستعد کشور و مقالات علمی منتشرشده داخلی در زمینه هوش مصنوعی بیندازیم، به این نکته پی می بریم که نسبت توانمندی های موجود با سهم زبان فارسی از این فناوری، به هیچ وجه در تعادل نیست.

بی شک زبان پرشکوه فارسی شایسته آن است که در مدل ها مختلف هوش مصنوعی نیز به شکلی کاربردی و کم خطا مورد پشتیبانی قرار گیرد. این ارزش و اهمیت توسعۀ مدل های بزرگ زبانی، انگیزۀ متخصصان پارت دانش بنیان بوده است تا اولین گروه مدل زبانی 3، 7 و 13 میلیارد پارامتری زبان فارسی را به مرحلۀ بهره برداری برسانند. تأثیر این مدل های زبانی بزرگ در بهبود سرویس های مبتنی بر هوش مصنوعی و به ویژه چت بات های متنی نمود پیدا می نماید؛ سرویس هایی مانند تبدیل متن به صوت، صوت به متن، متن به تصویر و غیره.

مجموعۀ پارت در عمر 10 سالۀ خود، همیشه کوشیده تا با منظرهی آینده نگرانه به استقبال محصولاتی از جنس فردا برود. مرکز تحقیقات هوش مصنوعی پارت با توسعۀ محصولاتی بر پایۀ مدل های زبانی فارسی که این قابلیت را دارند که هر روز بیش ازپیش به رفتارهای انسانی نزدیک شوند، به این منظره جامه عمل پوشانده است. اعتماد به دانش متخصصان و جوانان تلاشگر کشورمان، این امکان را برای ما فراهم می نماید که در آیندۀ نزدیک، بهره برداری از مدل قدرتمند 34 میلیارد پارامتری فارسی را به انتها برسانیم تا هم راستا با بزرگترین شرکت های هوش مصنوعی جهان در حرکت باشیم.

قلمرو هوش مصنوعی هرچند وسیع و بی انتها؛ اما قابل پیش بینی است. به گونه ای که می توان با دقتی بالا، اندازۀ بازار آن را در سال های آینده تخمین زد، سرویس ها و ابزارهایی که در آیندۀ هوش مصنوعی نقش تأثیرگذار دارند را شناخت و اطمینان داشت که فردایی بدون هوش مصنوعی قابل تصور نیست. راه این فناوری روشن، شفاف و هموار است؛ این تنها ارادۀ ماست که معین می نماید در کجای این مسیر ایستاده ایم.