سندرم نفروتیک؛ مشکل جدی برای کلیه ها
به گزارش وبلاگ نت قشم، تهران (پانا) - سندرم نفروتیک یک سری علل اولیه و چندین دلیل ثانویه دارد. بعضی از بیماری هایی که باعث سندرم نفروتیک می شوند تنها بر کلیه ها تاثیر می گذارند.
به گزارش عصر ایران، سندرم نفروتیک که تحت عنوان نفروز نیز شناخته می گردد، مجموعه ای از علائم را به خود اختصاص می دهد که به واسطه آسیب به غشای پایه گلومرول های کلیه ایجاد می گردد. این آسیب باعث می گردد که کلیه ها مقادیر زیادی پروتئین دفع نمایند، چیزی حدود 2 گرم و یا بیشتر در روز. دفع پروتئین در ادرار منجر به مسائل متعددی از جمله ادم و هیپرلیپیدمی می گردد که هر یک از آنها خود نیازمند رسیدگی سریع و مداخله پزشکی هستند.
اطلاعاتی که در ادامه عنوان می شوند، بر اساس مطالعات صورت گرفته به وسیله موسسه خدماتی- پژوهشی ناسودبر مِـیو کلینیک آمریکا دسته بندی شده اند:
علائم سندرم نفروتیک
- مقدار زیاد پروتئین در ادرار
- سطوح بالای کلسترول و تری گلیسیرید در خون (هیپر لیپیدمی)
- سطوح پایین پروتئینی به نام آلبومین در خون (هیپو آلبومینمی)
- تورم یا همان ادم به خصوص در مچ پا، پا و اطراف چشم ها
علاوه بر موارد فوق، افراد مبتلا به سندرم نفروتیک ممکن است با نشانه های زیر هم رو به رو شوند:
- ادرار کف آلود
- افزایش وزن ناشی از تجمع مایع در بدن
- خستگی
- از دست دادن اشتها
نشانه های ظاهری بیماری
عواملی که منجر به بروز سندرم نفروتیک می شوند
کلیه های ما پر از رگ های خونی ریز به نام گلومرول هستند که موازی با حرکت خون در آنها، آب اضافی و مواد زائد به جریان ادرار فیلتر می شوند. حال سندرم نفروتیک زمانی رخ می دهد که گلومرول ها آسیب دیده باشند و نتوانند خون را به درستی فیلتراسیون نمایند. این اختلال در نهایت سبب می گردد که دفع پروتئین به ادرار افزایش یابد.
در این میان آلبومین یکی از مهم ترین اجزای پروتئینی بدن به شمار می رود و به آن یاری می نماید تا مایع اضافه را از کلیه ها بیرون بکشد. مایع خارج شده سپس به وسیله ادرار از بدن حذف می گردد. بدون حضور آلبومین، مایع اضافی در بدن احتباس می یابد و منجر به تورم (ادم) در ناحیه پا، مچ پا و صورت خواهد شد.
سندرم نفروتیک یک سری علل اولیه و چندین علت ثانویه دارد. بعضی از بیماری هایی که باعث سندرم نفروتیک می شوند تنها بر کلیه ها تاثیر می گذارند. این دسته از عوامل را علل اولیه بیماری می نامند و اغلب شامل زمینه های ژنتیکی و بحث های تخصصی تر همچون نفروپاتی غشایی هستند.
در این میان بیماری های دیگری نیز وجود دارند که نه فقط عامل سندرم نفروتیک هستند، بلکه تمام بدن را هم تحت تاثیر خود قرار می دهند. چنین امراضی را علل ثانویه نام گذاری نموده اند و شامل موارد زیر می شوند:
- دیابت: در این بیماری سطح قند خون کنترل نشده می تواند به رگ های خونی در سراسر بدن از جمله کلیه ها آسیب برساند.
- لوپوس: لوپوس یک بیماری خود ایمن است که منجر به التهاب در مفاصل، کلیه ها و تعدادی دیگر از اندام های بدن می گردد.
- آمیلوئیدوز: این بیماری نادر به علت تجمع پروتئین های فیبریلی غیرطبیعی (آمیلوئید) در اندام های بدن اتفاق می افتد. آمیلوئید می تواند در کلیه ها رسوب نموده و منجر به آسیب کلیوی گردد.
- بعضی از داروها همچون آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی نیز با سندرم نفروتیک در ارتباط هستند.
رژیم غذایی و روش های مدیریت سندرم نفروتیک
رعایت رژیم غذایی به منظور مدیریت سندرم نفروتیک از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. برای مثال در راستای جلوگیری از تورم و کنترل فشار خون ناشی از بیماری، باید مقدار نمک مصرفی خود را محدود کنید. بعلاوه ممکن است پزشک معالج به بیمار توصیه کند که برای کاهش تورم، مایعات کمتری در روز بنوشد.
از آن جایی که سندرم نفروتیک می تواند سطح کلسترول و تری گلیسیرید را افزایش دهد، بهتر است سعی کنید از رژیم غذایی کم چرب بهره ببرید. این رژیم باید حاوی چربی اشباع شده و کلسترول پایینی باشد تا از ابتلا به بیماری قلبی- عروقی نیز جلوگیری گردد.
هرچند این بیماری سبب از دست دادن پروتئین به وسیله ادرار می گردد، خوردن پروتئین اضافی جایز نیست. حتی تعیین شده که رژیم غذایی با پروتئین بالا می تواند سندرم نفروتیک را بدتر کند.
علاوه بر رژیم غذایی، بسته به صلاح دید پزشک ممکن است دارو درمانی هم برای بیماران مبتلا به سندرم نفروتیک ضرورت یابد:
- داروهای کاهنده فشار خون: این دسته از داروها می توانند به کاهش فشار خون و در عین حال کاهش پروتئین از دست رفته در ادرار یاری نمایند.
- دیورتیک ها (داروهای ادرار آور): این داروها سبب می شوند که کلیه مایع اضافی را ترشح کند و از این راستا باعث کاهش تورم گردد.
- داروهای کاهنده کلسترول
روش های تشخیص سندرم نفروتیک
به منظور تشخیص سندرم نفروتیک پزشک ابتدا یک توضیح حال از بیمار می گیرد و سوابق پزشکی وی را به آن اضافه می نماید. معاینه فیزیکی هم می تواند شامل مواردی مانند مقدار گیری فشار خون و گوش دادن به صدای قلب باشد.
انواع آزمایشاتی که برای یاری به تشخیص سندرم نفروتیک مورد استفاده قرار می گیرند:
- تست های ادراری برای آنالیز مقدار پروتئین در ادرار
- آزمایشات خون برای آنالیز نشانگرهای خونی عملکرد کلی کلیه، سطح آلبومین، کلسترول و تری گلیسیرید خون
- سونوگرافی که طی آن از امواج صوتی برای ایجاد تصویری واضح از کلیه ها استفاده می گردد. پزشک در ادامه با تجزیه و تحلیل این تصاویر، ارزیابی ساختار کلیه ها را انجام می دهد
- بیوپسی که در آن نمونه کوچکی از بافت کلیه جمع آوری و برای آزمایشات بیشتر به آزمایشگاه فرستاده می گردد. این عمل می تواند به کشف علت اصلی ابتلا به سندرم نفروتیک یاری کند
منبع: خبرگزاری پانا